گاهی می پرسند: چرا علی علیه السلام در اثبات حقانیت خویش به حدیث واضح و غیر قابل انکار غدیر استدلال نکرده است؟ این سؤال ظاهرا از سوی مخالفین آن حضرت به صورتی زیرکانه شیوع یافته است؛ چرا که امام علی علیه السلام در هر فرصت ممکن به حدیث غدیر و ماجرای آن اشاره کرده و وصایت و خلافت بلافصل خویش را بعد از نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله اثبات نموده است؛ به عنوان نمونه به موارد زیر توجه کنید:
1. علی علیه السلام هنگامی که به اجبار در مراسم بیعت با خلیفه اول حاضر شده بود، به حدیث غدیر استناد کرد و فرمود: یَا مَعَاشِرَ الْمُهَاجِرِینَ وَ الْأَنْصَارِ أَنْشُدُکُمْ بِاللَّهِ أَ سَمِعْتُمْ رَسُول اللَّهِ صلی الله علیه و آله یَقُولُ یَوْمَ غَدِیرٍ کَذَا وَ کَذَا؛ ای جمعیت مهاجر و انصار! شما را به خدا سوگند می دهم، آیا شنیدید که رسول خدا صلی الله علیه و آله در روز غدیر [در مورد ولایت و رهبری من[ چنین و چنان گفت؟» و آن گاه تمام موارد خطبه پیامبر صلی الله علیه و آله را درباره وصایت و جانشینی خویش بعد از نبوت بیان کرد.
2. ابن عباس می گوید: علی علیه السلام در هنگام خلافت خویش روزی در اجتماع بزرگ مردم کوفه به حدیث غدیر استناد کرد و با مردم اتمام حجت نمود. آن حضرت در آن خطابه مهم خویش فرمود: تمام فرد فرد مسلمانان را که در روز غدیر حضور داشتند، به خدا سوگند می دهم، آیا شنیدید آنچه را که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله درباره من در خطابه غدیر خم بیان کرد؟ هفده نفر از سرشناسان و اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله از میان جمع به پا خاستند و گفتند: آری! ما شاهد بودیم هنگامی که حضرت محمد صلی الله علیه و آله در غدیرخم دست تو را گرفت و فرمود: ای مردم! آیا می دانید که من از خود شما بر شما اولویت دارم؟ گفتند: بلی. در آن هنگام پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِیٌّ مَوْلَاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالَاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ؛ هر کس من مولای او هستم، این علی هم مولای اوست. خدایا! دوست بدار هر کس که او را دوست می دارد و دشمن بدار هر کس که او را دشمن می دارد!»
3. امام بار دیگر در مسجد مدینه جایگاه خویش را در حکومت اسلامی تبیین کرد و با بیان حقانیت خود، فرمود: مگر رسول خدا صلی الله علیه و آله در روز غدیرخم حجت را بر مردم تمام نکرد؟ و مگر جای عذری برای مردم باقی مانده است؟»
4. در خطبه وسیله» نیز حضرت به حدیث غدیر و آیه اکمال دین استناد کرد. آن حضرت 7 روز پس از وفات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خطبه ای بسیار طولانی ایراد کرده، در فرازی از آن فرمود: وقتی گروهی گفتند: ما بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله رهبران مردم هستیم، رسول خدا صلی الله علیه و آله برای حجة الوداع از مدینه خارج شد و پس از اعمال حج به وادی غدیر خم رفت و فرمان داد چیزی مانند منبر برایش تهیه کنند. سپس بالای آن رفت و بازوی مرا گرفت و بلند کرد و آن گاه جمله معروف خود مَنْ کُنْتُ.» را به همه مسلمانان رسانید.»
5. آن حضرت در شورای شش نفره منتخبِ خلیفه دوم نیز به حدیث غدیر احتجاج کرد.
همچنین امام علی علیه السلام برای طلحه قبل از آغاز جنگ جمل، در صفین برای فرستادگان معاویه، در مسجد کوفه، در میدان کوفه، پس از جنگ نهروان و در موارد متعدد دیگری به حدیث غدیر استناد جسته است.
منابع :
بند شماره1: الاحتجاج ترجمه غفاری، ج1 ص358 و الاحتجاج ،ج1 ص 80
بند شماره 2: من لا یحضره الفقیه، ترجمه بلاغی و غفاری ج1 ص344 و من لا یحضره الفقیه ج1 ص 229
علیه ,غدیر ,صلی ,الله ,آله ,حدیث ,الله علیه ,صلی الله ,علیه و ,و آله ,به حدیث
درباره این سایت